28/9/2022

İyilik İçin Web 3.0

İyilik İçin Web 3.0

Web 3.0, eski versiyonlarından farklı olarak hayatımıza merkeziyetsizleşme ve şeffaflık gibi vaatlerle girdi. Sahip olma ve gösterişin önemli olduğu bir dünyadan, ait olmakla gurur duyduğumuz, paylaşım ekonomisi gibi kavramların yükseldiği bir çağa geçiyoruz. Bu dönüşüm yavaşça gerçekleşirken teknolojiyi iyiye kullanabileceğimiz alanlar da artıyor.

NFT’lerle Sosyal Etki Yaratmak

NFT piyasası son zamanlarda oldukça büyük hacimlere ulaştı. NFT projeleri geliştiren gruplarlardan bazıları, gelir modellerini sosyal etki amaçlı kurguluyor. Örneğin Beeing Hope NFT, geçtiğimiz senelerde Akdeniz bölgesinde çıkan orman yangınlarında zarar gören arı popülasyonu yararına bir proje. 28 sanatçının desteğiyle gerçekleşen NFT satışından elde edilen gelirlerle zarar gören arıcılara yardım ediliyor. Akıllı kontratlar sayesinde NFT atışlarından elde edilen gelirlerin nasıl kullanıldığı da takip edilebiliyor.

NFT’ler ile aktivitizm yapılabilir mi? Metactivists’e göre bunun cevabı “Neden olmasın!” Kendilerini blok zincirinde dolaşan eğlenceli ve renkli bireylerden oluşan bir grup olarak tanımlıyorlar. Bu sanatsal ve eğlenceli görünümlü bireylerin arkasında, dünya meseleleri hakkında daha derin bir mesaj yatıyor. NFT’lerden elde edilen gelirlerin bir kısmı, komünite tarafından seçilecek 3 sivil toplum kuruluşuna bağışlanacak. Aynı zamanda grup, NFT üretimleri ile yarattıkları karbon ayak izini sıfırlamak için de çalışmalar yapacaklarını belirtmiş.

DAO’lar ve Etkinin Takip Edilebilmesi

Merkeziyetsiz ve otonom organizasyonlar DAO’lar da iyi etki yaratmak ve bu süreci şeffaflaştırmak için kullanılabilir. NFT topluluklarının yanında sivil toplum kuruluşlarının da DAO’laşması, her türlü destek sürecini şeffaf ve hızlı kılabilir. Örneğin Luna DAO, Türkiye’deki toplum sorunlarına çözümler bulmak, blokzincir araştırmaları yürütmek, gelişim ve inovasyona destek olmak gibi misyonlara sahip bir sosyal sorumluluk tabanlı DAO.

Uçurtma Projesi, BiLira ve Luna DAO desteği ile üniversite öğrencilerine burs sağlamayı hedefleyen bir kripto projesi. Öğrencilere Türk lirasına endeksli stabil kripto para birimi TRYB ile burs veriliyor ve bu finansal destek akıllı kontratlar sayesinde takip edilebiliyor. Destekçileri ve gönüllü ekibi tarafından yürütülen bu proje, burs verme sürecini kripto protokolleri sayesinde hızlı, tamamen şeffaf ve güvenilir şekilde ilerletiyor.

Uçurtma Projesi & BiLira

Bağış ve Merkeziyetsizleşme

Ukrayna Rusya arasında gerçekleşen savaşta, Ukrayna bağış yapmak isteyenler için kripto cüzdan linklerini paylaşmıştı. Özellikle uluslararası bağışlar toplamak ve yardım ağını genişletmek için kripto paraların kullanımı, bağış süreçlerini oldukça kolaylaştırıyor. Bunun yanında, aynı amaçla kurulan UkraineDAO da kripto sayesinde bağış topladı. Toplamda Ukrayna’yı desteklemek için 100 Milyon Dolar değerinde kripto para bağışlandı.

Akıllı Kontratlar ve Bilim

2022 itibari ile merkeziyetsizleşmeye başlayan alanlardan biri de bilim (DeSci) oldu. Akademi dünyasında akıllı sözleşmelerin kullanılmasıyla araştırmacılar yayınları ve atıfları için ödüllendirilebilir. Böylece fikri mülkiyet hakları korunurken kaynaklar herkese açılabilir ve bu, bilgi yayılımı hızlandırabilir. Bu alanda örnek bir Web3.0 platformu Molecule, merkeziyetsiz bir bilimsel araştırma fonlama platformu, çeşitli iş birlikleriyle bu alan daha da gelişecek gibi görünüyor.

Bunun yanında kripto dünyasının sürdürülebilirlik konularına katkısı oldukça tartışmalı. Mevcut düzende NFT’lerin alışverişi hala Ethereum ile gerçekleşiyor ve işlemlerin onay protokolü olan Proof-of-Work protokolünün karbon izi hayli yüksek. Ethereum gelecek aylarda daha çevre dostu bir protokol olan Proof-of-Stake’e geçmeyi planlasa da mevcut düzende soru işaretleri devam ediyor.

Yine de sosyal etki ve sivil toplum konularında kripto para, cüzdan ve akıllı kontrat kullanımı, çeşitli dolandırıcılık ve kara para aklama aktivitelerini engelleyerek süreçlerin şeffaflaşmasında yeni bir devir açabilir.

Teknoloji ilerledikçe yenilikleri izlemek oldukça heyecan verici, umarım teknolojinin daha da çok sosyal etki için kullanıldığı günleri görebiliriz.

Benzer içerikler

Yardıma ihtiyacınız mı var?

Icon

7/24 Destek

Bir sorununuz mu var? Hemen iletişime geçin. Destek ekibimiz 7/24 hizmet veriyor.

Icon

Sıkça sorulan sorular

Belirli özelliklere ilişkin ayrıntılı talimatlar için SSS'leri görüntüleyin.

Icon

Blog

En son hikayeler ve duyurularla güncellemeleri takip edin.